Κέντρο Ανάλυσης Σχεδιασμού

ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΛΥΣΗΣ & ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ (ΚΑΣ)

1. Θεσμικό Πλαίσιο - Αποστολή

Το Κέντρο Ανάλυσης και Σχεδιασμού (ΚΑΣ) χρονολογείται από το 1998. Βάσει της τροποποίησης του άρθρου 13 του Οργανισμού του Υπουργείου Εξωτερικών [N. 3566/2007 (ΦΕΚ Α΄ 117)] από τον Ν.4451/13-2-2017 (ΦΕΚ Α΄ 16) και της συνακόλουθης από 26-6-2017 Υπουργικής Απόφασης, το ΚΑΣ αποτελεί  αυτοτελή μονάδα υπαγόμενη απευθείας στον Υπουργό Εξωτερικών. Ως κύρια αποστολή έχει την επεξεργασία θεμάτων εξωτερικής πολιτικής και διεθνών σχέσεων, την επιστημονική έρευνα, ανάλυση και υποστήριξη του Υπουργείου Εξωτερικών, την εκπόνηση μελετών και τη διατύπωση σχετικών προτάσεων πολιτικής επί ζητημάτων ειδικού ελληνικού ενδιαφέροντος ή ευρύτερων διεθνών προκλήσεων, στο πλαίσιο των στρατηγικών προτεραιοτήτων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και συναφών  οδηγιών του Υπουργού Εξωτερικών.

Προς τούτο, το ΚΑΣ προσκαλείται, από τον Υπουργό Εξωτερικών, στις συνεδριάσεις του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΣΕΠ), στις οποίες συμμετέχει διά του Προϊσταμένου και του Επιστημονικού Δ/ντή του. Προϊστάμενος του ΚΑΣ ορίζεται, με Απόφαση Υπουργού, υπάλληλος του Διπλωματικού Κλάδου με πρεσβευτικό βαθμό ή Εμπειρογνώμων Πρεσβευτής Σύμβουλος Α΄, με αναγνωρισμένο διδακτορικό δίπλωμα και αποδεδειγμένο συναφές επιστημονικό έργο. Ο Προϊστάμενος έχει τη συνολική ευθύνη διοίκησης και εύρυθμης λειτουργίας του ΚΑΣ. Το Κέντρο υποστηρίζεται επιστημονικά από Ομάδα ορισμένου χρόνου τεσσάρων επιστημονικών συνεργατών(*) υπό την εποπτεία του Επιστημονικού Δντή, ο οποίος ορίζεται επίσης από τον Υπουργό και είναι Καθηγητής Πανεπιστημίου συναφούς με το έργο του ΚΑΣ αντικειμένου και επαγγελματικής εμπειρίας.

Το ΚΑΣ επιδιώκει την ώσμωση μεταξύ υπηρεσιακής και ακαδημαϊκής/ερευνητικής σκέψης, συνεργαζόμενο στενά με τις Αρχές της Κεντρικής και Εξωτερικής Υπηρεσίας του ΥΠΕΞ, πανεπιστημιακά και ερευνητικά κέντρα ημεδαπής και αλλοδαπής, ομόλογες υπηρεσίες άλλων Υπουργείων Εξωτερικών και ευρωπαϊκών/διεθνών -κυβερνητικών και μη- οργανισμών. Επίσης, διοργανώνει κλειστές συναντήσεις για ειδικά θέματα, καθώς και ανοικτές διασκέψεις/συνέδρια, στις οποίες μπορούν να προσκληθούν και διεθνείς προσωπικότητες/αναλυτές εγνωσμένου κύρους, εκπονεί συγκεκριμένα προγράμματα και αναθέτει ειδικές μελέτες, η τελική επιλογή των οποίων ανήκει στον Υπουργό Εξωτερικών. Λόγω διαφοροποιημένης φύσης της αποστολής του, σε σχέση με λοιπές υπηρεσίες του ΥΠΕΞ, κριτήριο του ΚΑΣ αποτελεί και η –κατά το δυνατόν- μεσο-μακροπρόθεσμη θεώρηση των θεμάτων των οποίων επιλαμβάνεται.

2. Αρμοδιότητες – Οργάνωση και Λειτουργία

Οι αρμοδιότητες του ΚΑΣ εξειδικεύονται βάσει της προαναφερθείσας από 26-6-2017 Υπουργικής Απόφασης, σύμφωνα με την οποία το Κέντρο διαρθρώνεται σε τέσσερα (4) Τμήματα:

-α) Σχεδιασμού Πολιτικών και Προγραμματισμού Δράσεων

-β) Σχέσεων και Συνεργασιών με Φορείς Ημεδαπής και Αλλοδαπής

-γ) Παρακολούθησης Έργου Διεθνών Δεξαμενών Σκέψης

-δ)  Διοικητικής Υποστήριξης

Προκειμένου να ανταποκριθεί στο πολυσχιδές έργο του, προβλέπεται η στελέχωση του ΚΑΣ με μόνιμο προσωπικό από πλείονες κλάδους του Υπουργείου (Διπλωματικό, Εμπειρογνωμόνων, ΟΕΥ, Πτυχιούχων Διοικητικών και Διοικητικών Γραμματέων).

Παράλληλα, πέραν της σχεδιαζόμενης υποστήριξης του ΚΑΣ από την ως άνω επιστημονική Ομάδα, το Κέντρο έχει ήδη πλαισιωθεί από Ομάδες Εργασίας/μικτές Task Forces  στελεχών ΥΠΕΞ-ακαδημαϊκών για την επεξεργασία συγκεκριμένων θεματικών ελληνικού ενδιαφέροντος (βλ. παρακάτω σημ. 3).

Επίσης, το ΚΑΣ παρέχει  διοικητική υποστήριξη στο επανασυσταθέν  Επιστημονικό Συμβούλιο, το οποίο αποτελείται από Καθηγητές Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου και γνωμοδοτεί για ερωτήματα νομικής φύσης μείζονος σημασίας που του υποβάλλει ο Υπουργός Εξωτερικών (βάσει ιδίου τροποποιητικού του Οργανισμού ΥΠΕΞ Ν. 4451/προσθήκης άρθρου 35Α).

3. Δραστηριότητες του ΚΑΣ

- Έκδοση περιοδικής «ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΣ», σε ηλεκτρονική μορφή, η οποία περιέχει επιλογή επίκαιρων κειμένων διεθνώς αναγνωρισμένων δεξαμενών σκέψης. Η Επισκόπηση άρχισε να εκδίδεται το 2016 και συγκεντρώνει αντιπροσωπευτικό -κατά το δυνατόν- δείγμα δημοσιευμένων κειμένων δεξαμενών σκέψης για επίκαιρα διεθνή θέματα. Οι απόψεις που διατυπώνονται στα κείμενα δεν δεσμεύουν το ΚΑΣ/ΥΠΕΞ, κοινοποιούνται δε αποκλειστικά στις Υπηρεσίες του ΥΠΕΞ προς ευρύτερη γνώση επίκαιρων αναλύσεων και, ενδεχομένως, συνεκτίμηση των σχετικών προβληματισμών που αναπτύσσονται διεθνώς. Τα μέχρι σήμερα εκδοθέντα ηλεκτρονικά τεύχη Επισκοπήσεων τιτλοφορούνται:
1-2016 ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ (Ιανουάριος/Φεβρουάριος), 2-2016 ΣΥΡΙΑΚΟ (Μάρτιος/Απρίλιος), 3-2016 BREXIT (Μάϊος/Ιούνιος), 4-2016 ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑ & ΑΜΥΝΑ (Ιούλιος/Αύγουστος), 5-2016 ΕΝΕΡΓΕΙΑ & ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ (Σεπτέμβριος/Οκτώβριος), 6-2016 ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ, ΑΤΥΠΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ (Νοέμβριος-Δεκέμβριος), 7-2017 ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ: Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΤΑΞΗ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΥΠΟ ΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΩΝ ΗΠΑ (Ιανουάριος-Φεβρουάριος), 8-2017 QUO VADIS EUROPA? (Μάρτιος-Απρίλιος), 9-2017 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΣΙΑ (Μάιος-Ιούνιος), 10-2017 ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΟΗΕ (Ιούλιος-Αύγουστος), 11-2017 ΚΥΒΕΡΝΟΑΣΦΑΛΕΙΑ (Σεπτέμβριος-Οκτώβριος), 12-2017 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ & ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ (Νοέμβριος-Δεκέμβριος), 13-2018 2018:ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ (Ιανουάριος-Φεβρουάριος), 14-2018 ΑΦΡΙΚΗ: ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ-ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΔΡΩΝΤΕΣ-ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ (Μάρτιος-Απρίλιος), 15-2018 Η ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΕ ΚΡΙΣΗ (Μάιος-Ιούνιος), 16-2018 ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ (Ιούλιος-Αύγουστος), 17-2018 ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ & ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ (Σεπτέμβριος-Οκτώβριος), 18-2018 ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ: ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΒΙΑΙΟΥ ΕΞΤΡΕΜΙΣΜΟΥ (Νοέμβριος-Δεκέμβριος), 19-2019 2019: ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ (Ιανουάριος-Φεβρουάριος), 20-2019 ΕΥΡΟΕΚΛΟΓΕΣ 2019 & ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ (Άνοιξη 2019), 21-2019 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΗΠΑ-ΚΙΝΑΣ και άλλα επίκαιρα διεθνή θέματα (Καλοκαίρι 2019)…

- Έκδοση νέας ηλεκτρονικής σειράς με τίτλο «ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ» η οποία περιλαμβάνει κείμενα που εκπονούν Ομάδες Εργασίας του ΚΑΣ ή εισηγήσεις σε εκδηλώσεις του ΚΑΣ/ΥΠΕΞ. Τα μέχρι σήμερα εκδοθέντα ηλεκτρονικά τεύχη τιτλοφορούνται: [1] «ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ» (Αύγουστος 2016), [2] «ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ BREXIT ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ» (Ιανουάριος 2017), [3] «ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ-ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ: ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΑΡΧΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΧΑΡΑΞΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΣ (Φεβρουάριος 2019), [4]  «ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ: ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ» (Μάρτιος 2019)…

- Λειτουργία, στο πλαίσιο του ΚΑΣ, της συσταθείσας με Υπουργική Απόφαση (21-1-2016) Ομάδας Εργασίας για την Οργάνωση του Κέντρου για το Θρησκευτικό Πλουραλισμό στην Μέση Ανατολή (υπό το συντονισμό του Καθηγητή κ. Σ. Ρούσσου). Σημειωτέον, η δημιουργία του συγκεκριμένου Κέντρου είχε αποφασισθεί κατά την προηγηθείσα σχετική συνάντηση των Αθηνών, κατόπιν πρωτοβουλίας του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών, κ. Ν. Κοτζιά (βλ. σχετικά www.crpme.gr).

- Συντονισμός μη αμειβόμενης Ομάδας Εργασίας ακαδημαϊκών-υπηρεσιακών στελεχών για το Μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει συσταθεί με Υπουργική Απόφαση (31-3-2016) και έχει ολοκληρώσει έναν πρώτο κύκλο εργασιών της με την εκπόνηση Κειμένου Προβληματισμού με προτάσεις πολιτικής για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της θέσης της Ελλάδας σε αυτήν (βλ. supra, «ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ» [1] ).

- Συντονισμός μη αμειβόμενης Ομάδας Εργασίας (Τask Force) για τη Μελέτη των Ευρωπαϊκών εξελίξεων και των επιπτώσεων του Βρετανικού δημοψηφίσματος, η οποία έχει συσταθεί με Υπουργική Απόφαση (20-7-2016) και στην οποία συμμετέχουν Δντες συναρμοδίων υπηρεσιών του ΥΠΕΞ και ακαδημαϊκοί υπό την, κατά περίπτωση,  προεδρία του Α΄ ή Γ΄ Γεν. Δντη.

- Συντονισμός μη αμειβόμενης Ειδικής Διϋπουργικής Επιτροπής για τη Μελέτη των επιπτώσεων του Βρετανικού δημοψηφίσματος στην Ελλάδα, η οποία έχει συσταθεί με Υπουργική Απόφαση (20-7-2016) και συνεδριάζει σε επίπεδο Γεν. Γραμματέων Υπουργείων υπό την προεδρία του ΓΓ ΥΠΕΞ.

- Ad hoc συναντήσεις με ξένες αντιπροσωπείες στην Αθήνα, κατόπιν σχετικών αιτημάτων τους, καθώς και συνεργασίες με αντίστοιχες υπηρεσίες σχεδιασμού Υπουργείων Εξωτερικών και πανεπιστημιακά / ερευνητικά κέντρα, ημεδαπών και αλλοδαπών.

(*) τελεί υπό συγκρότηση