Ελληνικές Κοινότητες και Ομογένεια

ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΧΙΛΗΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Οι πρώτοι Έλληνες έφτασαν στη Χιλή τον 16ο αιώνα μαζί με τον κατακτητή της Χιλής Pedrode Valdivia. Στον Πόλεμο του Ειρηνικού μεταξύ Περού/Βολιβίας και Χιλής (1879-1883) οιΈλληνες μετανάστες που πολέμησαν υπέρ της Χιλής μνημονεύονται στην ιστορία της χώρας.

Το μεγαλύτερο κύμα των Ελλήνων κατέφτασε κατά την περίοδο 1910-1970 (οι περισσότεροι μέχρι την δεκαετία του 1950), οι οποίοι εγκαταστάθηκαν κυρίως στο βορειότερο μέρος της Χιλής (Αντοφαγάστα) και στην κεντρική Χιλή (Βαλπαραΐσο και Σαντιάγο). Περίπου 50 άτομα αφίχθηκανστο Σαντιάγο λόγω τηςελληνικής οικονομικής κρίσης μετά το 2010.

Οι Έλληνες μετανάστες,που κατέφθασαν μετά την δεκαετία του 1910, απασχολήθηκαν  αρχικώς στις αλυκές της ερήμου στην Βόρειο Χιλή και στην συνέχεια ασχολήθηκαν με το μικροεμπόριο. Ελάχιστοιεκ των μεταναστών των πρώτων τριών γενεών επέστρεψε στην Ελλάδα.

ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΣ

Η ομογένεια στην Χιλή αριθμεί περίπου 3.000 άτομα (περιλαμβανομένων και των ανηλίκων τέκνων), τα οποία κατανέμονται ως ακολούθως:Ευρύτερη μητροπολιτική περιφέρεια του Σαντιάγο (περίπου 2.000 άτομα), Αντοφαγάστα (400), Κοκίμπο/Λα Σερένα/Οβάλλε (120), Βαλπαραΐσο/Βίνια δελ Μαρ (100), Ρανκάγουα (40), Μαγαλλάνες (40), Πούντα Αρένας (60) διάσπαρτοι στην λοιπή Χιλή(300). Στους αριθμούς αυτούς μπορούν να προστεθούν ακόμη τουλάχιστον περίπου 2.000 απόγονοι Ελλήνων.

Οι ομογενείς έχουν πλέον ενσωματωθεί πλήρως στην Χιλιανή κοινωνία και αντιπροσωπεύονται σε όλους τους επί μέρους τομείς της. Η πλειοψηφία των Ελλήνων ανήκει στην μεσαία και άνω τάξη της κοινωνίας.

Ελληνικές Κοινότητες

Στην Χιλή υπάρχουν συνολικά έξι Ελληνικές Κοινότητες, ήτοι οι Ε.Κ. Σαντιάγο, Αντοφαγάστα, Λα Σερένα, Βαλπαραΐσο, Μαγαλλάνες και Ρανκάγουα (ανενεργή), οι δε δύο πρώτες συγκεντρώνουν τον μεγαλύτερο αριθμό μελών. Παρατηρείται μικρή αλλά σταθερή προσχώρηση νέων μελών, κυρίως των νεότερων γενεών (ομογενών και φιλελλήνων Χιλιανών). Οι Ε.Κ. διοργανώνουν τακτικές και ποικίλες δραστηριότητες, με παρουσία και εκτός του χώρου της Κοινότητας. Οι Ε.Κ. Σαντιάγο και Αντοφαγάστα διαθέτουν αξιόλογες κτιριακές εγκαταστάσεις, σε καλά σημεία των πόλεων.

Υπερσύνδεσμοι Κοινοτήτων:
Κοινότητα Σαντιάγο: colectividadhelenica.stgo@gmail.com
Κοινότητα Αντοφαγάστα: directoriosociedadhelenica@gmail.com
Κοινότητα Λα Σερένα: laserenacolectividadhelenica@gmail.com
Κοινότητα Βαλπαραΐσο: colectividadhelenica.valpo@gmail.com
Κοινότητα Μαγαλλάνες: colectividadhelenicamag@gmail.com
Κοινότητα Ρανκάγουα: colectividadhelenica.rgua@gmail.com


Ελληνομάθεια

Πέραν των περίπου πενήντα Ελλήνων που κατέφθασαν στην Χιλή τα τελευταία είκοσι χρόνια, δεν ομιλείται πλέον η ελληνική ως μητρική γλώσσα μεταξύ των ομογενών άνω της τρίτης γενεάς. Παρατηρείται, ωστόσο, νέο ενδιαφέρον στην εκμάθηση της γλώσσας και το (μοναδικό στην χώρα) Τμήμα Ελληνικής Γλώσσας της Ελληνικής Κοινότητας Σαντιάγο αριθμεί περίπου 150 μαθητές, με αυξητική τάση (δεν λειτουργεί ελληνικό σχολείο στην Χιλή).

Περισσότερες πληροφορίες:  colectividadhelenica.stgo@gmail.com

Πολιτισμός

Η Χιλή διάκειται φιλικά προς την Ελλάδα και ειδικώτερα στον πολιτισμό και την ιστορία της, που αποτελούν σημείο πολιτισμικής αναφοράς, αλλά και ταυτότητας του σε υψηλό βαθμό ευρωπαϊκής καταγωγής πληθυσμού της.

Η ελληνική παρουσία στην Χιλή, και ειδικώτερα στο Σαντιάγο, είναι αισθητή, με την ύπαρξη πολλών κτιρίων ελληνικού ρυθμού και ονομασίες πλατειών, οδών και πάρκων. Εντυπωσιακός είναι ο σταθμός του μετρό «Grecia», ο οποίος διαθέτει εκθεσιακό μουσειακό χώρο αρχαίων ελληνικών μνημείων, ορισμένων εκ των οποίων προέρχονται από διαχρονικές δωρεές της Ελληνικής Κυβέρνησης. Στο Βαλπαραΐσο ο 9ος πυροσβεστικός σταθμός φέρει τιμητικά το όνομα «Ελλάδα», έχοντας ενσωματώσει την ελληνική σημαία στις στολές των πυροσβεστών και τα οχήματα, ενώ στον σταθμό έχει διαμορφωθεί εκθεσιακός χώρος με ελληνικά αντικείμενα και σύμβολα. 

Στην χώρα δραστηριοποιούνται τέσσερις ομογενείς συγγραφείς. Στην νότια Χιλή ομογενής έχει χαρτογραφήσει τέσσερις μικρές νήσους, οι οποίοι φέρουν το όνομα «Νησίδες Ψύχας», στις οποίες έχει τοποθετηθεί και σχετική πλακέτα.

Ακαδημαϊκή παρουσία και επιστήμες

Οι ομογενείς ανευρίσκονται στους περισσότερους ακαδημαϊκούς τομείς, όπως αστρονομία, νομική, χημεία, μαθηματική, φιλοσοφική σχόλη, παιδεία και ιατρική. 

Λειτουργεί το γνωστό «Ίδρυμα Μουστάκη» (https://www.fundacionmustakis.org/ ), το οποίο επικεντρώνεται σε εκπαιδευτικά προγράμματα, εμπνευσμένα στην Ελληνική μυθολογία και ιστορία, με στόχο την στήριξη της εκπαίδευσης παιδιών και νέων των 100 περίπου Χιλιανών σχολείων που φέρουν την ονομασία “EscuelaGrecia” (Σχολείο Ελλάδα), αλλά και άλλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.

Στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο λειτουργεί το «Κέντρο Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών» (https://www.estudiosgriegos.cl/ ), στο οποίο διδάσκονται τα αρχαία ελληνικά, ο αρχαίος, βυζαντινός και νεοελληνικός πολιτισμός, και το οποίο έχει εκδώσει πολυάριθμα συναφή βιβλία και μελέτες, καθώς και την ετήσια έκδοση «Βυζάντιον Νέα Ελλάς», με επιστημονικά άρθρα και δοκίμια. 

Επιχειρηματική δραστηριότητα

Οι Έλληνες ομογενείς ανευρίσκονται πλέον σε όλους τους επί μέρους τομείς της οικονομίας, ως επιχειρηματίες, στελέχη επιχειρήσεων και υπάλληλοι εταιρειών. Διακρίνονται στους εξής κυρίως τομείς: δικηγορία, ιατρική, κατασκευές, ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις, φωτοβολταϊκά (η μεγαλύτερη εταιρεία στην χώρα είναι ελληνική), πληροφορική (εργοστάσιο λογισμικού), μηχανολογικός εξοπλισμός ορυχείων, οινοποιεία (συνιδιοκτήτες του μεγαλύτερου οινοποιείου της Χιλής και πέμπτου παγκοσμίως σε εξαγωγές), αγροτική καλλιέργεια ξερών καρπών και ιχθυοκαλλιέργεια. 

Το Έλληνο-Χιλιανό Εμπορικό Επιμελητήριο ευρίσκεται προς το παρόν σε αδράνεια, ενώ στην Πρεσβεία δεν λειτουργεί Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Η Χιλή εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις δυναμικότερες και σταθερότερες οικονομίες της Λατινικής Αμερικής, με τις συνακόλουθες ευκαιρίες που προσφέρονται.

Εκκλησιαστική οργάνωση

Στο Σαντιάγο λειτουργεί η μοναδική Χριστιανική Ορθόδοξη εκκλησία που υπάγεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο (Ιερός Ναός Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης). Ο μοναδικός κληρικός στην Χιλή καλύπτει τις εκκλησιαστικές ανάγκες ολόκληρης της χώρας (https://www.iglesiaortodoxagriega.cl/ , email: padreignatioscc@gmail.com). Στην Βίνια δελ Μαρ λειτουργεί ο Ιερός Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο οποίος υπάγεται στο Πατριαρχείο Αντιοχείας.