Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Καλημέρα σας. Ξεκινάμε απευθείας με ορισμένες επισημάνσεις σχετικά με το πρόγραμμα του Υπουργού Εξωτερικών το επόμενο διάστημα. Ενόψει της συμμετοχής του κ. Γεραπετρίτη στη Σύνοδο Υπουργών Εξωτερικών κρατών μελών του ΝΑΤΟ αύριο, Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες, θα ήθελα να επισημάνω τα εξής: Η Σύνοδος λαμβάνει χώρα εν μέσω των εν εξελίξει συνομιλιών προς επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία, βάσει του αμερικανικού σχεδίου. Ο Υπουργός Εξωτερικών αναμένεται να τοποθετηθεί ως εξής: Κάθε πρωτοβουλία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία είναι ευπρόσδεκτη. Ωστόσο, η ειρηνευτική πρόταση δεν μπορεί να αποφασιστεί χωρίς την ίδια την Ουκρανία. Στο πλαίσιο αυτό, η κυριαρχία της Ουκρανίας πρέπει να γίνει σεβαστή και απαιτούνται αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας για τη διασφάλιση της βιώσιμης ειρήνης και την αποτελεσματική αποτροπή επανάληψης της ρωσικής επιθετικότητας. Η συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θεωρείται απαραίτητη, καθότι επηρεάζονται άμεσα τα συμφέροντά της.
Ως προς την Βορειοατλαντική Συμμαχία, το ΝΑΤΟ καλείται να αξιολογήσει τις νέες εξελίξεις και να προετοιμάσει τα επόμενα βήματα. Η Ελλάδα αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στη συνοχή της Συμμαχίας, την ενίσχυση της συνεργασίας Ευρωπαϊκής Ένωσης - ΝΑΤΟ και τη δίκαιη κατανομή των αμυντικών βαρών. Σε σχέση με τις αμυντικές δαπάνες, η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των συμμάχων που επενδύουν στην άμυνά τους. Προωθεί δε, μια συμμαχία επιχειρησιακά πιο αποτελεσματική, ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις. Ως προς τούτο, η χώρα μας αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην ενίσχυση του διαλόγου και της συνεργασίας με τις χώρες της Νότιας Γειτονίας. Αναφέρομαι στη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και τη ζώνη του Σαχέλ. Διότι η διάχυτη αστάθεια που επικρατεί στην ευρύτερη γειτονιά μας επηρεάζει άμεσα όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και ολόκληρο τον ευρωατλαντικό χώρο.
Μετά τις Βρυξέλλες, ο Υπουργός θα μεταβεί στις 4 και 5 Δεκεμβρίου στη Βιέννη. Εκεί θα διεξαχθούν οι εργασίες της 32ης Υπουργικής Συνόδου του ΟΑΣΕ. Σημειώνεται ότι φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από την υπογραφή της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι στη Διάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη. Η Τελική Πράξη έχει καταγραφεί ως μια ιστορική υπέρβαση, δεδομένου ότι έδωσε πρόσθετη έμφαση στις αρχές και αξίες του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, τις οποίες η Ελλάδα διαχρονικά υπερθεματίζει: Αποφυγή χρήσης βίας, κυρίαρχη ισότητα των κρατών και απαραβίαστο των συνόρων. Οι εργασίες θα διεξαχθούν βάσει τριών κατευθυντηρίων γραμμών. Η πρώτη είναι ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο, στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και τις αρχές και τις αξίες της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι. Η δεύτερη είναι η ανάδειξη του ΟΑΣΕ ως κατεξοχήν φόρουμ Πολιτικού Διαλόγου, και η τρίτη είναι οι εξελίξεις σχετικά με την Ουκρανία. Η Ελλάδα αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην ομαλή λειτουργία του Οργανισμού, την ενίσχυση των δράσεων του, δεδομένου ότι αποτελεί τον μεγαλύτερο οργανισμό ασφάλειας και συνεργασίας στην Ευρώπη.
Ως προς το πρόγραμμα για την Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου, ο Υπουργός Εξωτερικών θα υποδεχθεί στο Υπουργείο Εξωτερικών τον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, Aguila Saleh, στο πλαίσιο της λειτουργικής σχέσης που επιδιώκει να οικοδομήσει η Ελλάδα με την Λιβύη, αλλά και των ανοικτών διαύλων που έχει εγκαθιδρύσει το τελευταίο διάστημα και με τις δύο πλευρές στο ανώτατο επίπεδο. Σε σχέση με την επιχειρηματική αποστολή στη Βεγγάζη, την οποία επιμελείται ο Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Θεοχάρης, προγραμματίζεται για τον Ιανουάριο του 2026. Πριν από λίγες μέρες, στις 19 Νοεμβρίου, ο κ. Υπουργός είχε τηλεφωνική επικοινωνία με την κα Hanna Tetteh, Ειδική Απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για τη Λιβύη. Στην τηλεφωνική επικοινωνία, ο Υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε την υποστήριξη της Ελλάδας στον οδικό χάρτη της αποστολής του ΟΗΕ, με στόχο την προώθηση της πολιτικής διαδικασίας στη χώρα. Διατύπωσε τις θέσεις της ελληνικής πλευράς, ενημέρωσε για τις επισκέψεις του και στις δύο πλευρές, Βεγγάζη και Τρίπολη, και προσκάλεσε την κα. Tetteh στην Ελλάδα, η οποία και αποδέχτηκε την πρόσκληση. Οπότε θα υπάρξουν ανακοινώσεις το επόμενο διάστημα.
Παραμένουμε στη Λιβύη: Στις 26 Νοεμβρίου το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε το ψήφισμα 2804, του οποίου συντάκτες είναι η Ελλάδα και η Γαλλία. Με το ψήφισμα παρατείνεται το νομικό πλαίσιο για τις άδειες επιθεώρησης σκαφών στην ανοικτή θάλασσα, στα ανοικτά των ακτών της Λιβύης. Η επιχείρηση «IRINI» παραμένει βασικό εργαλείο για την εφαρμογή στον θαλάσσιο χώρο του εμπάργκο όπλων που έχει επιβληθεί από τον ΟΗΕ. Βασικός στόχος είναι η αποκλιμάκωση, η εμπέδωση της σταθερότητας και ειρήνευσης, τόσο στη Λιβύη αλλά και στην περιοχή γενικότερα.
Στις 5 Δεκεμβρίου ο Υπουργός Εξωτερικών θα συμμετάσχει με βιντεοσκοπημένο μήνυμα, στις εργασίες του συνεδρίου «Αθήνα-Διάλογοι για την Πολιτική». Το θέμα θα είναι οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στις 6 Δεκεμβρίου θα βρίσκεται στη Ντόχα, όπου θα συμμετάσχει στις εργασίες του Doha Forum 2025.
Περαιτέρω, την Τρίτη 10 Δεκεμβρίου θα έχει συνάντηση εδώ στην Αθήνα με τον Υπουργό Εξωτερικών της Αλγερίας, και στις 16 του μηνός με την Υπουργό Εξωτερικών της Αλβανίας και πάλι στην Αθήνα.
Στις 17 Δεκεμβρίου θα συγκληθεί το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, με αντικείμενο τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Θα προχωρήσουμε στις επαφές και το πρόγραμμα της Υφυπουργού Εξωτερικών Αλεξάνδρας Παπαδόπουλου. Στις 24 Νοεμβρίου η Υφυπουργός Εξωτερικών ηγήθηκε των πολιτικών διαβουλεύσεων με την Αίγυπτο στο Κάιρο, σε εφαρμογή των προβλέψεων του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας της Ελλάδας και της Αιγύπτου, το οποίο πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Μάιο. Συζητήθηκαν θέματα διμερούς ενδιαφέροντος, καθώς και οι εξελίξεις σε περιφερειακό επίπεδο, με επίκεντρο τις εξελίξεις στη Γάζα και την ειρηνευτική συμφωνία. Κατά τις συζητήσεις επιβεβαιώθηκε ο στρατηγικός χαρακτήρας των ελληνοαιγυπτιακών σχέσεων και η σημασία των επαφών και της συνεννόησης μεταξύ των δύο πλευρών σε μια συγκυρία ιδιαίτερα κρίσιμη.
Στις 26 Νοεμβρίου η Υφυπουργός Εξωτερικών παρουσίασε στους βουλευτές-μέλη της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων, το Σύμφωνο για τη Μεσόγειο.
Το 2025 είναι αποτελεί ένα έτος-ορόσημο για την ευρωμεσογειακή συνεργασία. Συμπληρώνονται τριάντα χρόνια από τη Διαδικασία της Βαρκελώνης, η οποία σηματοδότησε την έναρξη της Ευρωμεσογειακής Εταιρικής Σχέσης. Στόχος της ήταν η ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των μεσογειακών εταίρων της, προκειμένου να καταστεί η Μεσόγειος χώρος σταθερότητας και ευημερίας. Η Ελλάδα πιστεύει ότι η στρατηγική αναβάθμιση των σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις χώρες της Νότιας Γειτονίας, και συγκεκριμένα την Αίγυπτο, την Ιορδανία, τον Λίβανο και το Ισραήλ, καθίσταται κρίσιμη σε μια περίοδο έντονης γεωπολιτικής αβεβαιότητας, κατά την οποία έμφαση έχει δοθεί περισσότερο στην Ανατολική Γειτονία, μετά την κρίση στην Ουκρανία. Η Ελλάδα ως χώρα της Νότιας Γειτονίας, επιδιώκει να επεκταθεί η προσοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προς το Νότο, μέσω της προώθησης στενότερων πολιτικών και οικονομικών δεσμών και της ενίσχυσης της εταιρικής συνεργασίας.
Στις 27 Νοεμβρίου ο Υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννης Λοβέρδος συμμετείχε στο Περιφερειακό Φόρουμ της Ένωσης για τη Μεσόγειο στη Βαρκελώνη, όπου κηρύχθηκε η επίσημη έναρξη του νέου Συμφώνου για τη Μεσόγειο.
Σε μια άλλη σημαντική εξέλιξη, η Ελλάδα εξελέγη στις 28 Νοεμβρίου, με ιστορικό ρεκόρ ψήφων, στην κατηγορία Α του Συμβουλίου του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού για την περίοδο 2026-2027. Η εκλογή αυτή επιβεβαιώνει τον διαχρονικά ισχυρό ρόλο της Ελλάδας στην παγκόσμια ναυτιλία, την ισχυρή θέση της στη διεθνή ναυτιλιακή κοινότητα, δεδομένου ότι η απρόσκοπτη λειτουργία της παγκόσμιας ναυτιλίας είναι καθοριστική τόσο για τις διεθνείς οικονομικές και εμπορικές σχέσεις, όσο και γενικότερα για τη διασύνδεση μεταξύ των χωρών.
Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα της κυρίας Παπαδοπούλου, θα συμμετάσχει την Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου στο συνέδριο «Αθήνα - Διάλογοι για την Πολιτική». Στις 12 Δεκεμβρίου, η Υφυπουργός θα συμμετάσχει στις πολιτικές διαβουλεύσεις με το Κουβέιτ.
Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα του Υφυπουργού Εξωτερικών Χάρη Θεοχάρη, βρίσκεται από χθες στην Αίγυπτο. Θα απευθύνει σήμερα, Τρίτη 2 Δεκεμβρίου, χαιρετισμό στο Επιχειρηματικό Φόρουμ Ελλάδος - Αιγύπτου, στο πλαίσιο της εκεί επίσκεψης της επιχειρηματικής αποστολής. Επίσης, θα πραγματοποιήσει παρέμβαση και ο ίδιος στο συνέδριο «Αθήνα - Διάλογοι για την Πολιτική». Από τις 6 έως τις 12 Δεκεμβρίου ο κ. Θεοχάρης θα βρίσκεται στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, όπου θα συμμετάσχει στο Capital Link Forum και θα έχει επαφές με θεσμικούς και επιχειρηματικούς φορείς.
Είμαι στη διάθεσή σας, εάν υπάρχουν κάποιες ερωτήσεις.
Χ. ΚΡΑΤΣΗ: Χριστίνα Κράτση από την τηλεόραση του Alpha. Ήθελα να ρωτήσω αν έχουμε καμία εξέλιξη σχετικά με τη σύνοδο των πέντε. Είχαμε μείνει στο ότι ο κ. Γεραπετρίτης θα έπαιρνε κάποιες πρωτοβουλίες να έρθει σε επαφή με τις χώρες αυτές άτυπα και να βολιδοσκοπήσει την κατάσταση. Σε τι φάση βρισκόμαστε;
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Μένουμε εκεί για την ώρα. Εφόσον υπάρξει κάτι θα γίνουν ανακοινώσεις. Δεν έχω κάτι περισσότερο.
Θ. ΜΠΑΛΟΔΗΜΑΣ: Μπαλοδήμας από Ριζοσπάστη. Σε παραπλήσιο θέμα. Ο Αμερικανός Πρέσβης στην Τουρκία έδωσε μια συνέντευξη στην «Καθημερινή», η οποία δημοσιεύτηκε αυτή την Κυριακή. Μεταξύ άλλων είπε ότι δεν έχει νόημα Ελλάδα και Τουρκία να κρατούν ακόμα έριδες για γεγονότα που έγιναν εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια πριν. Ένα πρώτο ερώτημα είναι, αν υπάρχει κάποιο σχόλιο από πλευράς Υπουργείου Εξωτερικών για το γεγονός ότι Πρέσβης σύμμαχης χώρας θεωρεί παρωχημένες έριδες το γεγονός ότι η Άγκυρα αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία σε μια σειρά τμημάτων του Αιγαίου, μιλά για τουρκική μειονότητα σε Θράκη και Δωδεκάνησα, απειλεί με casus belli σε περίπτωση επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων κτλ. Και ένα δεύτερο, αν μου επιτρέπετε, στην ίδια συνέντευξη είπε ότι χρειάζεται μια νέα περιφερειακή τάξη πραγμάτων και συμφώνησε στην ιδέα για δημιουργία ενός φόρουμ μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, ότι θα αποτελέσει έναν καλό οδικό χάρτη για ένα νέο πλέγμα συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Έχει κάνει η αμερικανική πλευρά κάποια συζήτηση με εσάς επί αυτού;
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Τα τελευταία δυόμισι χρόνια η Ελλάδα έχει εγκαθιδρύσει μια λειτουργική σχέση με την Τουρκία και διατηρεί ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, ώστε να αποφεύγονται και να αποτρέπονται εντάσεις και κρίσεις. Εκτιμούμε και είναι σημαντικό το να υπάρχει θετική προαίρεση τρίτων για την εμπέδωση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή. Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα θέματα με την Τουρκία τα χειριζόμαστε διμερώς, όπως άλλωστε απαιτεί και το διεθνές δίκαιο. Καμία πρωτοβουλία τρίτων δεν έχει αναληφθεί, δεν μας έχει περιέλθει κάποια τέτοια πρόταση.
Χ. ΜΑΚΡΗ: Σχετικά με τις επαφές της κυρίας Παπαδοπούλου με την Αίγυπτο, θα ήθελα να ρωτήσω αν τέθηκε και το θέμα της Μονής Σινά και αν έχουμε κάποιες εξελίξεις στο ζήτημα αυτό, ή αν έχει τεθεί και το θέμα της επιπλέον οριοθέτησης ΑΟΖ στη Μεσόγειο.
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Σε ό,τι αφορά την Αίγυπτο, όπως ανέφερα, η σχέση μας έχει αναβαθμιστεί σε στρατηγική εταιρική σχέση από τον Μάιο του 2025. Διατηρούμε ιστορικούς δεσμούς με τη γειτονική χώρα, ηγέτιδα δύναμη στον Αραβικό Κόσμο. Ως προς το θέμα του Σινά, δεν συζητήθηκε και δεν υπάρχει κάποια ανακοινώσιμη εξέλιξη ως προς αυτό. Σε ό,τι αφορά στα ζητήματα που αφορούν στη διμερή οριοθέτηση, δεν είναι προς ώρας ώριμα για συζήτηση.
Δ. ΚΡΙΚΕΛΑΣ: Δημήτρης Κρικέλας, flash.gr και Flash TV. Για τη Λιβύη λίγο αν μπορείτε να μας πείτε σε ποια φάση βρίσκονται οι τεχνικές συζητήσεις και με τις δύο πλευρές και αν υπάρχει κάτι σε αυτές τις διαπραγματεύσεις που σας κάνει περισσότερο αισιόδοξους ως προς το τελικό αποτέλεσμα για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών κτλ., για το βασικό θέμα.
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Για τις τεχνικές συνομιλίες ως προς την οριοθέτηση δεν έχουμε νεότερη ημερομηνία. Έχουμε πει ότι ο επόμενος γύρος θα διεξαχθεί στην Τρίπολη και δεν έχουμε κάποια άλλη εξέλιξη ως προς αυτό. Αλλά σε ό,τι αφορά το θέμα της αισιοδοξίας που αναφέρατε, από το καλοκαίρι του 2025 που ο Υπουργός Εξωτερικών επισκέφθηκε και τις δύο πλευρές και το Υπουργείο Εξωτερικών εργάζεται να διατηρήσει, να οικοδομήσει και να εδραιώσει αυτούς τους ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, πηγαίνουμε βήμα-βήμα και θεωρώ ότι είναι πολύ θετικές οι εξελίξεις ως προς αυτό. Αντιλαμβάνεστε ότι τα θέματα είναι περίπλοκα. Δεν νομίζω ότι μπορεί να συγκριθεί ο δημοσιογραφικός χρόνος, αν μου επιτρέπετε την έκφραση, με τον διπλωματικό χρόνο.
Χ. ΚΡΑΤΣΗ: Να επιμείνω λίγο σε αυτό. Είπατε ότι θα έρθει ο Πρόεδρος της Βουλής της Λιβύης στην Αθήνα. Τι θα συζητηθεί; Δεν θα συζητηθεί το τουρκολιβυκό μνημόνιο, η ακύρωσή του, όλο αυτό το ζήτημα που μας έχει απασχολήσει;
Λ.ΖΩΧΙΟΥ: Κατ’ αρχάς, θα είναι η πρώτη του συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών, οπότε τα θέματα της ατζέντας διαμορφώνονται. Οπωσδήποτε ο Υπουργός Εξωτερικών θα επαναλάβει τις γνωστές θέσεις της Ελλάδας σε σχέση με το ανυπόστατο και παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Και δεν είναι μόνο θέσεις της Ελλάδας, είναι θέσεις και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν είδατε πρόσφατα και τη δήλωση της κυρίας Kallas ως προς αυτό το θέμα.
Χ. ΚΡΑΤΣΗ: Ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου είναι από την πλευρά της Ανατολικής Λιβύης, σωστά; Και είναι αυτοί που δεν έχουν επικυρώσει το τουρκολιβυκό μνημόνιο, οπότε νομίζω δεν…
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Είναι της Λιβύης. Είναι η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης. Απλά η έδρα της έχει μεταφερθεί…
Χ. ΚΡΑΤΣΗ: Ναι και πρόσκειται στον Haftar. Δηλαδή δεν πρόσκειται στην επίσημη κυβέρνηση.
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Είναι της Λιβύης.
Π. ΜΙΧΟΣ: Καλό μήνα, Παναγιώτης Μίχος από την εφημερίδα «Το Μανιφέστο». Υπάρχει ημερομηνία για επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Marco Rubio στην Αθήνα τις επόμενες μέρες, για να γίνουν συζητήσεις για τον Στρατηγικό Διάλογο και το θέμα της ανανέωσης της αμυντικής συμφωνίας στρατηγικής συνεργασίας που υπογράφτηκε το 2021 και είχε πενταετή διάρκεια; Και δεύτερον, για την επίσκεψη της Υπουργού Εξωτερικών της Αλβανίας, κυρίας Spiropali, εκτός των λοιπών που θα συζητηθούν, μπορείτε να μας περιγράψετε αν υπάρχει κάποια εξέλιξη, κάποια κινητικότητα στο θέμα των θαλασσίων ζωνών; Και επειδή γράφονται διάφορα, στόχος της Ελλάδας είναι η αναθεώρηση της υπάρχουσας συμφωνίας του 2008, η αναπροσαρμογή της ή να φτιαχτεί μια νέα διμερής συμφωνία από την αρχή, να καταρτιστεί με την Αλβανία ή να γίνει απευθείας παραπομπή της διαφοράς στο δικαστήριο, σε μια διεθνή δικαιοδοσία; Επειδή είναι λίγο συγκεχυμένα τα πράγματα.
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Σε ό,τι αφορά την επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, δεν υπάρχει ημερομηνία ως προς την διεξαγωγή του Στρατηγικού Διαλόγου, τουλάχιστον μέχρι τώρα. Όταν θα υπάρχει κάτι, θα ανακοινωθεί. Σε ό,τι αφορά την επίσκεψη της Υπουργού Εξωτερικών της Αλβανίας στην Ελλάδα, με ρωτάτε για τις θαλάσσιες ζώνες, ένα θέμα το οποίο δεν είναι στην ατζέντα. Δεν είναι στην ατζέντα, τουλάχιστον προς το παρόν. Όταν έρθει η ώρα, θα τεθεί προς συζήτηση.
Κ. ΦΡΥΣΣΑ: Χθες, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας είπε ότι κατά τη διάρκεια της Προεδρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα προσκαλέσει τον Τούρκο Πρόεδρο και τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, κ. Fidan. Υπάρχει κάποιο σχόλιο από την Αθήνα;
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Είμαστε σε απόλυτη σύμπνοια με την Κυπριακή Δημοκρατία και σε στενή συνεργασία ως προς την προετοιμασία της Προεδρίας της στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Δεν θα ήθελα να κάνω κανένα επιπλέον σχόλιο.
Α. ΤΕΛΟΠΟΥΛΟΣ: Καλημέρα και από μένα. Τελόπουλος από iefimerida και efsyn. Να μας κάνετε και ένα σχόλιο για τα σενάρια που έχουν αναζωπυρωθεί σχετικά με την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής στη Χάλκη και με αφορμή την επίσκεψη του Ποντίφικα τις προηγούμενες ημέρες στην Πόλη, αλλά και σε σχέση με το ρόλο του αμερικανικού παράγοντα, από τη στιγμή που και ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Άγκυρα υπονόησε σε συνέντευξή του ότι πρόκειται να ενθαρρύνει την επαναλειτουργία της Σχολής.
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Γενικά είναι θετικά τα μηνύματα που λαμβάνουμε από όλες τις πλευρές. Παρακολουθούμε από κοντά τις εξελίξεις και ευελπιστούμε ότι οι προσδοκίες, οι οποίες εκδηλώνονται θα μετουσιωθούν σε πράξη. Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης δεν είναι ένα διμερές ζήτημα, είναι ένα ζήτημα οικουμενικής απαίτησης. Εφόσον αυτό πραγματοποιηθεί, θα είναι μια κίνηση ουσίας, την οποία βεβαίως και θα καλωσορίσουμε.
Π. ΜΙΧΟΣ: Το τελευταίο διάστημα, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ασκούν πίεση προς τη Βενεζουέλα με στρατιωτικά γυμνάσια και μια συγκεκριμένη κατάσταση που έχουμε παρατηρήσει όλοι. Οι ΗΠΑ είναι σύμμαχος χώρα με την Ελλάδα και θα ήθελα να ρωτήσω, αυτό πώς το σχολιάζει το Υπουργείο Εξωτερικών. Δηλαδή, ένας στενός σύμμαχος, κατά πολλούς η ηγέτιδα δύναμη του δυτικού κόσμου, ασκεί αυτή την πίεση σε μία χώρα και είναι έτοιμη να εισβάλει. Το Υπουργείο Εξωτερικών τι άποψη έχει γι’ αυτό;
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Κατ’ αρχάς, παρακολουθούμε τις εξελίξεις. Η Πρεσβεία μας στο Καράκας παραμένει ανοιχτή και είμαστε σε επαφή με τον Πρέσβη μας εκεί. Η Ελλάδα, όπως και το σύνολο των Ευρωπαίων εταίρων της, τάσσεται υπέρ του σεβασμού των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου, και δη του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, και της προστασίας της ναυσιπλοΐας στην περιοχή.
Ν. ΠΕΤΑΝΙΔΟΥ: Νικολέτα Πετανίδου από τη «Ναυτεμπορική». Θα ήθελα λιγάκι να γυρίσουμε πίσω στον ελληνοτουρκικό διάλογο, εάν υπάρχει κάποια προγραμματισμένη διμερής συνάντηση, είτε για τον πολιτικό διάλογο, τη θετική ατζέντα, τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης ή εάν αύριο υπάρχει προγραμματισμένη συνάντηση του Υπουργού Εξωτερικών με τον κ. Hakan Fidan. Ευχαριστώ.
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Ξεκινώ από το τέλος. Mε τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας δεν έχει προγραμματιστεί συνάντηση, είτε στο ΝΑΤΟ είτε στη Βιέννη, τουλάχιστον προς το παρόν. Σε ό,τι αφορά στον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα, αναζητούνται από τα διπλωματικά επιτελεία ημερομηνίες για το 2026.
Κ. ΑΛΑΤΖΑΣ: Καλημέρα σας. Αλατζάς Κώστας από την «Εφημερίδα των Συντακτών» και το «ACTION 24». Τι εικόνα έχει το Υπουργείο Εξωτερικών σχετικά με τις εξελίξεις του αιτήματος της Τουρκίας για ένταξή της στο SAFE, στα χρηματοδοτικά εργαλεία του SAFE; Έχει κλείσει ότι δεν μπορεί να συμμετέχει, με δεδομένες τις αντιρρήσεις που φέρνει η Αθήνα και η Λευκωσία πάνω σε αυτό το ζήτημα; Τι εικόνα έχετε ακριβώς εσείς;
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Εικόνα ως προς…;
Κ. ΑΛΑΤΖΑΣ: Ως προς την εξέλιξη του αιτήματος εξέτασης, από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κομισιόν, της Τουρκίας για ένταξη στο SAFE.
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Κοιτάξτε, νομίζω ότι ως προς το αίτημα αυτό έχουν υπάρξει επίσημες ανακοινώσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η θέση της Ελλάδας είναι γνωστή, σταθερή και αταλάντευτη. Ο Υπουργός Εξωτερικών έχει επανειλημμένως τονίσει, αναφορικά με το αίτημα της Τουρκίας, ότι δεν μπορεί να συμμετάσχει στο SAFE μια χώρα, η οποία διατηρεί ενεργή την απειλή πολέμου, το casus belli.
Κ. ΑΛΑΤΖΑΣ: Δεν ξέρω αν είναι ακριβές, αλλά το ρεπορτάζ από τις Βρυξέλλες αναφέρει ότι ενδεχομένως αυτή η διαβεβαίωση που είχε δώσει στην Αθήνα η Κομισιόν για το καθεστώς ομοφωνίας στην εξέταση του τουρκικού αιτήματος να μην ισχύει στο ακέραιο και να πηγαίνουμε με ένα άλλο σχήμα που να απαιτείται καθεστώς ειδικής πλειοψηφίας. Έχετε κάποια πληροφόρηση επ’ αυτού;
Λ. ΖΩΧΙΟΥ: Αυτό που γνωρίζω και σε ό,τι αφορά τα ισχύοντα για τον Κανονισμό SAFE, για την ένταξη μιας τρίτης χώρας στο χρηματοδοτικό εργαλείο SAFE απαιτείται βάσει της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το άρθρο 212, διμερής συμφωνία, για τη σύναψη της οποίας απαιτείται ομοφωνία. Δεν γνωρίζω να έχει αλλάξει κάτι ως προς αυτό.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για τις ερωτήσεις σας.
3 Δεκεμβρίου, 2025