Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
Με την ευκαιρία του προϋπολογισμού του 2026, θα ήθελα να τοποθετηθώ ιδιαιτέρως σε ό,τι αφορά τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τα οικονομικά, τις υποδομές και την οργάνωση του Υπουργείου Εξωτερικών, όπως αποτυπώνεται και στον προϋπολογισμό και όπως την αντιλαμβανόμαστε στην κυβέρνηση για την ενίσχυση της διπλωματίας μας. Διότι η εξωτερική πολιτική προφανώς απαιτεί ένα στρατηγικό σχέδιο και όραμα, αλλά, από την άλλη πλευρά, απαιτεί υποδομές, προσωπικό, το οποίο να μπορεί να ανταπεξέλθει στις σύγχρονες προκλήσεις και μία οργάνωση, η οποία θα είναι ανθεκτική. Ιδιαιτέρως σήμερα, σε μία εποχή πολλαπλών προκλήσεων, σε μία εποχή στην οποία οι βασικές δομές, οι οποίες έχουν υλοποιήσει το μεταπολεμικό σύστημα διεθνούς αρχιτεκτονικής ασφάλειας φαίνεται να υποβαθμίζονται ουσιωδώς, ενώ, από την άλλη πλευρά, οι προκλήσεις πολλαπλασιάζονται, με πολέμους στη γειτονιά μας, με ένοπλες συρράξεις ανά τον κόσμο, με μια διαφορετική αντίληψη για το διεθνές δίκαιο και τη συναλλακτική πολιτική.
Σε αυτό το περιβάλλον, η Ελλάδα εξακολουθεί να επιδιώκει την ειρήνη και την ευημερία χωρίς καμία απολύτως έκπτωση στα εθνικά δίκαια. Από την άλλη πλευρά, με μια ενεργητική πολιτική στο πλαίσιο του τρίπτυχου της ισχυρής άμυνας, της ανθεκτικής οικονομίας, της ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής, επιχειρούμε να αναβαθμίσουμε το διπλωματικό αποτύπωμα της χώρας και να θέσουμε στο τραπέζι επιχειρήματα υπέρ της χώρας, έτσι ώστε ανά πάσα στιγμή να μπορούμε να αναβαθμίσουμε τη θέση μας και να είμαστε ισχυροί παίκτες στον κόσμο.
Σε ό,τι αφορά τα ζητήματα του προϋπολογισμού, ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Εξωτερικών την τελευταία τριετία έχει αυξηθεί καθοριστικά. Ο προϋπολογισμός του έτους 2023 διαμορφώθηκε περίπου στα 286 εκατομμύρια, ενώ σήμερα φτάνει να διαμορφώνεται στα 440 εκατομμύρια, μια αύξηση της τάξεως περίπου του 50%. Η αύξηση βεβαίως δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες προκλήσεις, είναι όμως εξαιρετικά σημαντική στο πλαίσιο του δημοσιονομικού χώρου, ο οποίος υφίσταται. Και θα ήθελα ιδιαιτέρως να επισημάνω μια πολύ σημαντική αναβάθμιση που υπήρξε στα οικονομικά του Υπουργείου. Το 2023, όταν ανέλαβα την ηγεσία του Υπουργείου Εξωτερικών, τα έσοδα από τα προξενικά τέλη περιέρχονταν σε ποσοστό 60% στον κρατικό προϋπολογισμό και μόνον το 40% περιερχόταν στο Υπουργείο Εξωτερικών για να καλύψει τις λειτουργικές και άλλες ανάγκες του.
Σήμερα, το περιερχόμενο στο Υπουργείο Οικονομικών είναι 30%, δηλαδή το μισό σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2023. Με την εντολή του Πρωθυπουργού, την οποία υλοποίησε το Υπουργείο Οικονομικών, σήμερα το 70% των προξενικών τελών και εισπράξεων περιέρχεται στο Υπουργείο Εξωτερικών. Από αυτό το 70%, το 10% περιέρχεται σε ένα ειδικό ταμείο, το οποίο απευθύνεται κατά βάσιν στην ανασυγκρότηση, συντήρηση και αναβάθμιση των διπλωματικών αποστολών της Ελλάδας στο εξωτερικό, δηλαδή των κτηρίων της Ελλάδας στο εξωτερικό. Με τον τρόπο αυτό μας δίδεται η δυνατότητα, μετά από μια πραγματική υποβάθμιση των κτηριακών υποδομών που έχει συντελεστεί συν τω χρόνω, να κάνουμε την αναβάθμιση αυτή.
Για να έχουμε μια εικόνα μεγεθών, τα προξενικά τέλη, τα οποία περιέρχονταν στο Υπουργείο Εξωτερικών το 2023 ήταν περίπου 4,5 εκατομμύρια ευρώ και σήμερα ανέρχονται περίπου στα 30 εκατομμύρια. Σε αυτό έχει συντελέσει βεβαίως και η αύξηση αντικειμενικά των προξενικών υπηρεσιών. Αντιλαμβανόμαστε πόσο πολύ έχουν αυξηθεί τα έσοδα αυτά, επιτρέποντας στην πραγματικότητα την άσκηση και μιας πιο ουσιαστικής εξωτερικής πολιτικής. Αντιστοίχως, στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων υπάρχει σημαντική αύξηση εσόδων για το Υπουργείο Εξωτερικών. Από τα 4,5 εκατομμύρια του 2023 έχουμε φτάσει στα 16 εκατομμύρια. Τριπλασιάστηκε σχεδόν το εθνικό σκέλος, όπως επίσης διπλασιάστηκε και το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος, από 6 εκατομμύρια περίπου σε 12 εκατομμύρια.
Με αυτά τα χρήματα έχουμε καταφέρει πρωτίστως σημαντικά πράγματα στα κτήρια της Ελλάδας στο εξωτερικό. Θα ήθελα να επισημάνω πόσο σημαντικό είναι η παράσταση ισχύος που πρέπει να αποπνέουν τα κτήρια των ελληνικών διπλωματικών αποστολών στο εξωτερικό. Πρέπει να είναι όχι απλώς ευπρεπή, αλλά θα πρέπει να είναι ισχυρά. Η ελληνική σημαία θα πρέπει να βρίσκεται στον ιστό κτηρίων, τα οποία να αποπνέουν την ισχύ της χώρας.
Και είναι σημαντικό ότι με τον νόμο 5166/2024, η διοίκηση και διαχείριση 90 κτηρίων που φιλοξενούν τις διπλωματικές μας αποστολές περιήλθαν στο Υπουργείο Εξωτερικών από το Υπουργείο Οικονομικών. Αυτό μας επιτρέπει να μπορούμε να αναβαθμίζουμε τα κτήρια αυτά με τον νέο πόρο από τις προξενικές υπηρεσίες, έτσι ώστε τα κτήρια να καθίστανται πραγματικά, λειτουργικά, Πρεσβείες της Ελλάδος στο εξωτερικό.
Με τον τρόπο αυτό έχουμε προχωρήσει στην ανέγερση δύο νέων διπλωματικών αποστολών στη Λευκωσία και στη Βαγδάτη, την πρεσβευτική κατοικία, η οποία συνδέεται με την Πρεσβεία μας. Ανακαινίζουμε το ιστορικό κτήριο της Ελληνικής Πρεσβείας στην Ουάσιγκτον. Ένα κτήριο το οποίο δεν έχει απλώς το ιστορικό αποτύπωμα της Ελλάδας στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά είναι και ένα κτήριο κόσμημα στο κέντρο της πρωτεύουσας των Ηνωμένων Πολιτειών. Αναστηλώνουμε με νέα μελέτη την Πρεσβεία στο Ζάγκρεμπ, που υπέστη πολύ σημαντικές ζημιές από τον σεισμό του 2020, και κάνουμε ευρείας έκτασης επισκευές στις Πρεσβείες του Λονδίνου, της Χάγης, της Οττάβας, της Καμπέρας, στο Γενικό Προξενείο της Νέας Υόρκης, στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία μας στον ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, όπως επίσης και στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία μας στην UNESCO. Το μεγαλύτερο πρόγραμμα αναβάθμισης κτηρίων ελληνικών διπλωματικών αποστολών στο εξωτερικό που έχει υπάρξει ποτέ.
Και θα μου επιτρέψετε να έλθω στο ζήτημα του ανθρώπινου δυναμικού. Δυστυχώς, επέκεινα και της υπερδεκαετούς οικονομικής κρίσης, απομειώθηκε σημαντικά το προσωπικό του Υπουργείου Εξωτερικών. Και τούτο, μολονότι αυξήθηκε πάρα πολύ σημαντικά η ύλη του Υπουργείου Εξωτερικών. Αυξήθηκε με την τεράστια αύξηση των προξενικών υπηρεσιών, με νέες υπηρεσίες που προστέθηκαν, όπως είναι η εξυπηρέτηση των Ελλήνων πολιτών που ψηφίζουν από το εξωτερικό, και, βέβαια, με τον πολλαπλασιασμό των θεωρήσεων οι οποίες δίνονται για επίσκεψη στην Ελλάδα.
Μόνον το 2025 και με την συνέργεια και αρωγή του Υπουργείου Εσωτερικών, είχαμε, σε ό,τι αφορά τον διπλωματικό κλάδο, 19 νέους Ακολούθους, τρεις Εμπειρογνώμονες του κλάδου Εμπειρογνωμόνων, δέκα νέους διοικητικούς υπαλλήλους στον κλάδο Επικοινωνιών και Πληροφορικής. Ειδικά θέλω να αναφερθώ στον διαγωνισμό του κλάδου Διοικητικού Προξενικού για την πρόσληψη 145 νέων θέσεων. Στο τέλος Οκτωβρίου ολοκληρώθηκε η ανάρτηση των προσωρινών πινάκων, έως το τέλος του έτους θα έχουμε τους οριστικούς πίνακες. Θα υπάρξει ταχύρρυθμη εκπαίδευση των 145 επιτυχόντων, έτσι ώστε από την άνοιξη του 2026 να στελεχώσουν τις Πρεσβείες και τα Προξενεία μας οι νέοι προξενικοί υπάλληλοι, αναβαθμίζοντας ουσιαστικά την παροχή προξενικών υπηρεσιών.
Διότι η αλήθεια είναι ότι, ακριβώς εξαιτίας της διόγκωσης της ύλης των προξενικών υπηρεσιών, υπάρχουν σε ορισμένες περιπτώσεις υστερήσεις, αλλά από την άλλη πλευρά θα πρέπει να ανοίξουμε και νέα Προξενεία για να μπορεί να εξυπηρετηθεί η ζήτηση.
Ήδη θα ήθελα να ανακοινώσω στο Σώμα ότι εντός του 2026, πέρα από το Προξενείο στο Νέο Δελχί, στην Ινδία θα ανοίξουν δύο ακόμη νέα Προξενεία στη Βομβάη και στη Μπάνγκαλορ. Επίσης, έχουμε αίτημα προς το ΑΣΕΠ για την πρόσληψη για τον κλάδο Λογιστικής Υποστήριξης, Επιμελητών, Μηχανικών της Τεχνικής Υπηρεσίας, καθώς επίσης και στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης για την πλήρωση θέσεων στον κλάδο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων.
Και, τέλος, να αναφερθώ στα οικονομικά του προσωπικού του Υπουργείου. Εδώ έχουμε να διαχειριστούμε τρία μείζονα ζητήματα. Το πρώτο ζήτημα είναι η ιδιαίτερη ζωή των υπαλλήλων του Υπουργείου Εξωτερικών. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι ο υπάλληλος του Υπουργείου Εξωτερικών είναι ανά πάσα στιγμή στη διάθεση της υπηρεσίας προς μετακίνηση. Υποχρεωτικά δε, εφόσον μετακινηθεί, μετά από τριετία ή τετραετία, θα πρέπει να μετακινηθεί σε νέα θέση. Αυτή η ειδική ζωή μας επέβαλε, σε συνάρτηση με την αύξηση του κόστους ζωής στο εξωτερικό, για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες να έχουμε ένα συνολικό πακέτο αυξήσεων για το προσωπικό του Υπουργείο Εξωτερικών της τάξεως των 30 εκατομμυρίων, με την έγκριση του Υπουργείου Οικονομικών και την κατεύθυνση του Πρωθυπουργού.
Κατά τούτο, έχουμε από 1η Ιανουαρίου του 2026 μεσοσταθμική αύξηση κατά 40% του επιδόματος ειδικών καθηκόντων του κλάδου Ειδικού Μισθολογίου. Δηλαδή διπλωματικούς, εμπειρογνώμονες, ΟΕΥ [Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων] και Νομικής Υπηρεσίας, που είναι ένα ποσό της τάξεως έως 210 ευρώ μηνιαία. Για πρώτη φορά, καθιερώνεται ένα νέο επίδομα ειδικών καθηκόντων σε όλους τους υπόλοιπους κλάδους. Ακόμη και αν κάποιος υπηρετεί με το ενιαίο μισθολόγιο στην Ελλάδα θα λαμβάνει ειδικό επίδομα. Και τούτο διότι και μόνο η υποχρέωση να μετακινηθεί του δημιουργεί νέες συνθήκες. 185 έως 323 ευρώ μηνιαίως νέο ειδικό επίδομα.
Η μεγάλη ανάγκη ήταν τα σχολεία του εξωτερικού. Ένας διπλωμάτης ή διοικητικός υπάλληλος που πηγαίνει στο εξωτερικό πρέπει να αντέξει ένα σχολείο στο εξωτερικό για τα παιδιά του, το οποίο είναι δυσβάσταχτο. Φροντίζουμε, λοιπόν, για πρώτη φορά να καταβάλλεται το 100% των διδάκτρων όλων των παιδιών των υπαλλήλων του Υπουργείου Εξωτερικών στο εξωτερικό έως 15.000 για προσχολική, 20.000 για πρωτοβάθμια και 35.000 για δευτεροβάθμια και καταβάλλεται πλέον το 100% από το 75% για τα σχολεία στο εσωτερικό, επειδή ένας υπάλληλος στο Υπουργείο Εξωτερικών θα πρέπει να πηγαίνει σε ένα ξενόγλωσσο σχολείο ακριβώς ενόψει της επικείμενης μετάθεσής του.
Αυξάνεται το επίδομα εξωτερικού. Ήταν αδιανόητα χαμηλά για το κόστος του εξωτερικού τα επιδόματα εξωτερικού. Μεσοσταθμικά κατά 21% και έως 2700 ευρώ μηνιαίως θα είναι πλέον το επίδομα εξωτερικού, έτσι ώστε σε χώρες με υψηλό κόστος, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αυστραλία, ο Καναδάς, αλλά και σε χώρες ειδικών συνθηκών, όπως είναι το Πακιστάν, η Νότια Αφρική, η Ινδία, να μπορούν να ανταπεξέλθουν.
Και βεβαίως αύξηση του ποσοστού αναπλήρωσης κατοικίας έως 30% επί της ΑΥΑ [Αποζημίωσης Υπηρεσίας Αλλοδαπής], άρα αύξηση 10% για να μπορεί να αντεπεξέλθει κάποιος στα ενοίκια του εξωτερικού, ενώ αυξάνεται βεβαίως και το ποσοστό της ονομαστικής αύξησης της ΑΥΑ από 65% σε 72%. Με τον τρόπο αυτό καθίσταται πλέον ευπρόσωπη η παρουσία των λειτουργών και υπαλλήλων του Υπουργείου Εξωτερικών.
Θα ήθελα να επισημάνω ότι όλα αυτά έρχονται για να ενισχύσουν την ελληνική εξωτερική πολιτική. Και είναι σημαντικό, διότι το 2026 θα είναι έτος προκλήσεων. Η Ελλάδα αναλαμβάνει σειρά μεγάλων θέσεων το 2026, με πιο σημαντική την ανάληψη της Προεδρίας του Eurogroup, θα έχουμε την Προεδρία στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών τον ερχόμενο Οκτώβριο. Και βεβαίως, θα ήθελα ιδιαιτέρως να τονίσω την 9η Φεβρουαρίου του 2026, που για πρώτη φορά θα εορταστεί η Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας σε όλη την υφήλιο.
Σας ευχαριστώ πολύ.
15 Δεκεμβρίου, 2025